IV Międzynarodowy Konkurs Literacki, „Młodzież pisze wiersze”
Berlin 2016 – Werdykt Jury
Drogie dzieci, szanowna młodzieży,
serdecznie dziękujemy Wam za udział w ogłoszonym przez nas konkursie literackim.
W tym roku zgłosiło się 178 uczniów z Niemiec, Polski i Luksemburga.
Posiedzenia jury były pełne emocji i wzruszeń, szczerego śmiechu i poważnej
zadumy.
Cieszymy się bardzo, że interesujecie się naszym konkursem.
Dziękujemy Waszym nauczycielom i opiekunom za zaangażowanie i motywację.
Już dziś zachęcamy Was do udziału w jubileuszowej, piątej edycji naszego
konkursu: „Młodzież pisze wiersze 2017”.
A oto zwycięzcy tegorocznego konkursu:
Kategoria Ia – wiersz autorski w języku polskim nadesłany przez
dzieci mieszkające poza granicami Polski, do lat 14
I miejsce – Marta Lizer, lat 14, Luksemburg, „Prawda”
Tej krótkiej, migotliwej, a jednocześnie głębokiej refleksji o funkcjonowaniu prawdy
we współczesnym, komercyjnym świecie jury jednogłośnie przyznało I miejsce,
podkreślając zaskakujące porównanie wieloznacznego, abstrakcyjnego pojęcia,
jakim jest prawda, do czegoś przyziemnego i tak konkretnego, jak guma do żucia.
Brawo!
II miejsce ex aequo – Alicja Kozłowska, lat 12, Luksemburg, „Bajka o Kózce”
Humoru nigdy za wiele! Tu młoda autorka zainspirowana wierszem „Była sobie
żabka mała”, napisała piękny wiersz dla dzieci młodszych, nie gorszy od wierszy
pisanych przez dorosłych profesjonalnych autorów; dowcipny, rytmiczny, lekki i
z dobrymi rymami.
II miejsce ex aequo – Eryk Szefler, lat 13, Luksemburg, „Bitowy świat”
Nagrodę przyznaliśmy za dobrą pointę, dojrzałe podejście do tematu poruszającego
społeczny problem zatapiania się w wirtualnym świecie.
Dlaczego ex aequo? Ponieważ te wiersze reprezentują dwie odmienne konwencje
literackie. „Bajkę o Kózce” można umieścić w głęboko zakorzenionej tradycji
klasycznej, pouczającej poezji dla dzieci, podczas gdy „Bitowy świat” jest poetycką,
krytyczną reakcją na otaczający świat zamknięty w ekranie komputera. Zestawienie
razem tych wierszy pokazuje rozpiętość zainteresowań współczesnych dzieci i różne
wzorce wychowania.
III miejsce – nie zostało przyznane
Wyróżnienie: Helena Markiewicz, lat 12, Luksemburg, „Czerwona szminka”
Dla jury wiersz najbardziej kontrowersyjny w tej kategorii, wywołujący sprzeczne
emocje przy ocenie jego poziomu. Podkreślano malarskość i filmowość
nagromadzonej „poetyki grozy”, ale i również tandetność i przesadę wynikającą
z tego nagromadzenia. Dlatego uznaliśmy, że przez swą odmienność wiersz
zasługuje na wyróżnienie w naszym konkursie.
Kategoria Ib – wiersz autorski w języku polskim nadesłany przez
młodzież mieszkającą poza granicami Polski, do lat 19
I miejsce – Julia Klimczak, lat 18, Kolonia, „Mamusiu…”
Jednogłośnie przyznaliśmy I miejsce w tej kategorii za odważne, wzruszające, pełne
ciepłych, obrazowo mocnych emocji, zmierzenie się z trudnym tematem aborcji.
Liryczny monolog podmiotu mówiącego, pełen znaków zapytania, wykrzykników,
przemilczeń, wyraża przejmująco dramaturgię problemu. Chapeau!
II miejsce – Hubert Kłaczko, lat 17, Kolonia, wiersz bez tytułu
Przyznaliśmy tę nagrodę za niezwykle rytmicznie napisany poetycki spacer po
Krakowie. Wiersz bogaty w konteksty literackie, świetną znajomość miasta i jego
osobliwości. I na co warto szczególnie zwrócić uwagę: chwali Polskę bez używania
patosu!
III miejsce – Natalia Wójcik, lat 16, Luksemburg, „Ciemność”
Przyznaliśmy tę nagrodę za niebanalny wiersz o rozstaniu. Zaintrygowały nas
interesujące porównania literackie i dojrzałość tak młodej autorki. Zachęcamy do
dalszego pisania.
Wyróżnienia: Jakub Lelek, lat 16 oraz Michał Dubiel, lat 16, Düren
za nadesłane limeryki.
Śmiech to zdrowie! I dlatego, choć odczuwaliśmy nadmiar rubaszności w
nadesłanych limerykach, ponieważ są one dowcipnie i błyskotliwie napisane,
przyznaliśmy te wyróżnienia z szerokim uśmiechem.
Kategoria Ic – wiersz autorski w języku polskim nadesłany przez
dzieci mieszkające w Polsce, do lat 14
I miejsce – Dominik Krok, lat 13,5, Węgrzce Wielkie,
„Śliska bajka o ślicznym ślimaczku Feliksie”
Brawo, brawo, brawo! Wiersz bezkonkurencyjny pod każdym względem!
Jednogłośnie przyznaliśmy I miejsce w tej kategorii wierszowi, który nazwaliśmy
„onomatopeiczną symfonią”. Historia ślimaka ukazana w przezabawnej formie
słownej rozśmiesza zarówno dorosłych jak i dzieci. Uznaliśmy, że wiersz ten obok
wartości artystycznych ma bardzo konkretne wartości praktyczne: może służyć
obcokrajowcom, ale też np. aktorom, spikerom i mówcom, do ćwiczenia prawidłowej
dykcji!
II miejsce – Julia Muszyńska, lat 13, Lublin, „Słoik z uśmiechem”
Wiersz – „perełka”! Nagradzamy za dyskretnie ukryte, niewskazane rozkazującym
palcem przesłanie, które świadczy o doskonałości dziecięcej wyobraźni i przekłada
na czytelnika sporą dawkę dobrej energii. Pisz więcej Julio!
III miejsce ex aequo – Jakub Dolecki, lat 11, Lublin, „Sen o wolności’
III miejsce ex aequo – Wiktoria Łuć, lat 12, Lublin, „Bliźniaczki’“
Dlaczego ex aequo? Bo obydwa wiersze są bardzo autentyczne. Nie chcieliśmy
żadnego z nich pozostawić bez nagrody. Dziecięca wyobraźnia, baśniowość, ale
zarazem prostota językowa i stworzone magiczne obrazowanie zachwyciły nas.
Ach, ten Lublin!
Kategoria Id – wiersz autorski w języku polskim nadesłany przez
młodzież mieszkającą w Polsce, do lat 19
I miejsce ex aequo – Julia Socha, lat 16, Łódź, „***”
I miejsce ex aequo – Julia Pawłowska, lat 15, Lublin, wiersz bez tytułu
Dlaczego ex aequo? Nagrodziliśmy I nagrodą w tej kategorii obie Julie za wiersze
refleksyjne, pełne poetyckiej wyobraźni, które odzwierciedlają nadzieje i niepokoje
współczesnej młodzieży. Obydwa wiersze są bardzo uniwersalne. Zapewne
podobne (choć na pewno nie tak dobre!) mogłaby napisać młodzież żyjąca w wielu
krajach. Z jednej strony lęk, inność, samotność, odrzucenie jak „chaber błękitny, na
łące maków” (Pawłowska), z drugiej strony nadzieja i pozytywna wiara w
podstawowe wartości: miłość, dobro, bezinteresowność (Socha). Gratulujemy!
II miejsce – Maciej Henryk Modzelewski, lat 16,5, Białobrzegi, „Ja-Człowiek”
Najbardziej kontrowersyjny wiersz tegorocznego konkursu! Zdania jury były
podzielone. Jednak postanowiliśmy przyznać mu tę nagrodę, ponieważ jest to
wiersz, obok którego nie można przejść obojętnie, głęboko przemyślany, ukazujący
bez osłonek dwoistość natury człowieka,.
III miejsce – Maria Krawczyk, lat 15, Lublin, „Trawa”
Przyznaliśmy tę nagrodę za wyobraźnię i wrażliwość. Zachęcamy autorkę do
dalszych literackich podróży. 15 lat to trudny wiek w naszym konkursie. A mimo to
Marcie udało się „pokonać” wielu starszych kolegów w tej kategorii.
Wyróżnienie – Andrzej Jagiełłowicz, lat 17, Warszawa, „Zagubiony”
Zachwyciła nas poetyckość obrazu i jakże unikatowy nastrój w tym wierszu.
Andrzeju, czekamy na NOWE wiersze w przyszłym roku!
Kategoria IIa – autorskie tłumaczenie ulubionego wiersza polskiego
na j. niemiecki, do lat 14
I miejsce – Michał Pawłowski, lat 14, Węgrzce Wielkie
„Verlorene Brille” Oryginał: Julian Tuwim „Okulary“
Nie spodziewaliśmy się, że w tej kategorii I miejsce zdobędzie młody tłumacz
mieszkający w Polsce! A jednak. Rym, rytm i melodia zgodne z oryginałem. Dobrze
się to tłumaczenie czyta. Brawo!
II miejsce – Sophia van de Loo, lat 10 (!!!), Berlin
„Die Fliege“ Oryginał: Jan Brzechwa „Mucha“
Jednogłośnie przyznaliśmy II miejsce w tej kategorii młodziutkiej tłumaczce.
Tłumaczenie oddaje dowcip oryginału, zawiera bardzo interesujące rozwiązania
słownych porównań. Jesteśmy pewni, że dorasta wyśmienita tłumaczka literatury
polskiej!
III miejsce – nie zostało przyznane
Kategoria IIb – autorskie tłumaczenie ulubionego wiersza polskiego
na j. niemiecki, do lat 19
I miejsce – nie zostało przyznane
II miejsce – Marzena Kozak, lat 18, Kraków
„Unsicherheit” Oryginał: Adam Mickiewicz „Niepewność”
Nagrodziliśmy to tłumaczenie, ponieważ płynnie i miło można czytać ten wiersz po
niemiecku. Po prostu chce się go czytać. No i cóż za chucpa! Mieć odwagę
tłumaczyć jeden z najpiękniejszych wierszy Mickiewicza!
Chapeau!
III miejsce ex aequo – Piotr Oleksy, lat 17, Kraków
„Der Sturm” Oryginał: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska „Burza“
III miejsce ex aequo – Weronika Wysopal, lat 18, Jelenia Góra
„Der Betrunkene” Oryginał: Andrzej Bursa: „Pijany”
Dlaczego ex aequo? Obydwoje tłumaczy warto było nagrodzić. Niełatwe wiersze,
prawie bezbłędnie przetłumaczone, z zachowaniem poetyckiej wizji oryginału.
Zachęcamy do dalszych prób.
Kategoria IIIa – autorskie tłumaczenie ulubionego wiersza niemieckiego
na j. polski, do lat 14
I miejsce ex aequo – Olga Obrzut, lat 14, Węgrzce Wielkie
„Polna różyczka” Oryginał: Johann Wolfgang von Goethe: „Heidenröslein”
Przyznaliśmy tę pierwszą nagrodę za ambicję i odwagę w wyborze wiersza
klasycznego, za doskonale zachowaną rytmikę i wyczucie językowe.
I miejsce ex aequo – Filip Reginek, lat 11,5, Dobrzeń Wielki
„Ciocia Celina Ciepłokońca” Oryginał: Lea Smulders „Tante Trude Trippelstein”
Przyznaliśmy tę pierwszą nagrodę za dobry humor i przemyślany dowcip językowy.
A dlaczego ex aequo? A dlaczego nie? W końcu i Węgrzce i Dobrzeń są Wielkie!
II miejsce – Michał Trzaska, lat 14, Węgrzce Wielkie
„Niezbędne ciut!” Oryginał: Peter Rosegger „Was nötig wäre!“
Tę nagrodę przyznaliśmy Michałowi przede wszystkim za doskonałe zrozumienie
sensu oryginału i kreatywność. Jednocześnie czyta się to tłumaczenie przyjemnie i
lekko.
III miejsce – Helena Maria Klocek, lat 14,5, Lublin
„Latarnik gwiazd” Oryginał: Mascha Kaléko „Der Sternanzünder”
Tę nagrodę przyznaliśmy nie tylko za zachowanie nastroju wiersza oryginalnego,
piękne porównania i twórcze podejście do obrazów literackich, ale przede wszystkim
za poetyckie przetłumaczenie tytułu wiersza.
Kategoria IIIb – autorskie tłumaczenie ulubionego wiersza niemieckiego
na j. Polski, do lat 19
I miejsce ex aequo – Arkadiusz Gromek, lat 15, Lublin
„Przypowieść o kolei” Oryginał: Erich Kästner „Das Eisenbahngleichnis”
Tłumaczenie Arkadiusza oddaje rytm jadącego pociągu – symbolu wielorakich
przejawów ludzkiego życia. Już przy pierwszym czytaniu było dla nas jasne, że to
jest tłumaczenie z tzw. wysokiej półki. Rytm wypunktowany i zachowany w
tłumaczeniu, akcenty postawione jak w niemieckim oryginale. Po prostu bardzo
dobre!
I miejsce ex aequo – Nina Urantówka, lat 17, Kraków
„Morze wiosną” Oryginał: Stine Andersen „Das Meer im Frühling“
Tę pracę również nagrodziliśmy I miejscem. Piękne tłumaczenie. Wierne
odzwierciedlenie struktury sonetu. Dzięki zgrabnemu doborowi słów w tłumaczeniu
Niny zanika patos tego wiersza wyczuwalny w oryginale. Dzięki temu wiersz stał się
lżejszy, pogodniejszy. Brawo!
Dlaczego ex aequo? Ponieważ obydwa tłumaczenia są na podobnym, wysokim
poziomie nie byliśmy w stanie określić, które jest lepsze. Jednogłośnie
zdecydowaliśmy o przyznaniu dwóch I miejsc.
II miejsce – Magdalena Urbańska, lat 18, Częstochowa
„Znaczek pocztowy” Oryginał: Joachim Ringelnatz „Die Briefmarke“
Wiersz „perełka”. Dobry warsztat, świetny dobór słownictwa. Wierne
odzwierciedlenie rytmu i rymów oryginału. A dodatkowo duże poczucie humoru. A
tego, jak wiemy, nigdy za wiele. Mamy nadzieję, że Magdalena zaskoczy nas
ponownie w przyszłym roku.
III miejsce – Alicja Maria Hołowiecka, lat 18, Lublin
„Tęsknota” Oryginał: Mascha Kaléko „Sehnsucht nach dem Anderswo“
To tłumaczenie postanowiliśmy nagrodzić za kreatywność. Wprawdzie w tytule
tłumaczenia pominięta jest tęsknota za innymi miejscami. To jednak dzięki temu
temat stał się bardziej uniwersalny, zagadkowy. A użyte formy językowe
przypominają stylistykę Maschy Kaléko i za to – trzecie miejsce!
Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy!
Jury IV Międzynarodowego Konkursu Literackiego, „Młodzież pisze wiersze”,
Berlin 2016
IV Międzynarodowy Konkurs Literacki „Młodzież pisze wiersze”
realizowany jest przy finansowym wsparciu
Pełnomocniczki Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów,
oraz Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie. Dziękujemy!
