– Nie, nigdy nie słyszałem o Polsce. A co macie dziś jakąś rocznicę niepodległości? – 15-letni Josh bez oporów przyznaje się, że dotychczas nie miał pojęcia o Polsce. Czarnoskóry nastolatek był jednym z 20 tys. kibiców koszykówki, którzy przyszli w sobotę 14 marca na mecz ligi NBA między drużynami Sacramento Kings a
Washington Wizards, w której gra polski koszykarz Marcin Gortat.
Na trybunach roiło się tego wieczoru od polskich barw narodowych, a przerwy w grze urozmaicały polskie cheerleaderki. Ale nie z powodu święta narodowego Polski, ale “Polish Heritage Night”.
Marcin Gortat organizuje takie “Noce polskiego dziedzictwa” regularnie od kilku lat przy okazji swych meczów w lidzie NBA, gdzie gra jako jedyny Polak.
Stąd przezwisko “Polish Machine”, jakim określają go koledzy w drużynie i amerykańscy kibice.
Mierzący 211 cm, charakteryzujący się głośnym śmiechem, ogoloną głową i kozią bródką łodzianin od prawie dwóch lat gra w drużynie Washington Wizards. Według komentatorów sportowych stał się nieocenionym zawodnikiem, który pomógł stołecznej drużynie po raz pierwszy od wielu lat awansować w ubiegłym roku do fazy play off. O jego wartości dla drużyny świadczy podpisany rok temu pięcioletni kontrakt na 60 mln dolarów.
Ale Gortat bynajmniej nie ogranicza się do sukcesów w sporcie. W Polsce prowadzi fundację, która zajmuje się popularyzacją koszykówki wśród najmłodszych, a w Stanach Zjednoczonych postawił sobie za cel promowanie Polski. To właśnie dla takich kibiców jak Josh, którzy nigdy o kraju na Wisłą nie słyszeli, organizuje “polskie noce” w NBA. – Niech tylko 10 proc. amerykańskich portali czy mediów o tym wspomni, to zakładając jak wielki zasięg mają amerykańskie media, więcej ludzi będzie wiedziało, że taki kraj jak Polska istnieje, a w NBA gra chłopak, który pochodzi z Polski – tłumaczył w udzielonym niedawno PAP wywiadzie.
Ostatnia “polska noc”, jaka odbyła się przy okazji meczu Washington Wizards z Sacramento Kings swym rozmachem przerosła wszystkie dotychczasowe imprezy Gortata. Każdy z prawie 20 tys. kibiców, którzy przyszły do waszyngtońskiej hali Verizon Center, otrzymał białą lub czerwoną czapeczkę z napisem “Polska.pl”. Przerwy w grze urozmaicały występy polskich cheerleaderek z zespołu „Cheerleaders Gdynia”, które z tej okazji przygotowały specjalny, nawiązujący do polskiego folkloru program taneczny. W ramach specjalnej oprawy meczów widzowie mogli obejrzeć film promocyjny o Polsce, a także zapoznać się z podanymi w zabawny sposób informacjami o Polsce, np. dowiedzieć sie, ilu noblistów pochodzi znad Wisły.
Waszyngtońska publiczność owacjami na stojąco uhonorowała dwóch polskich żołnierzy –
weteranów misji w Iraku i Afganistanie. Gortat nie ukrywał, że pomysł, by ich zaprosić zaczerpnął z USA. Zdaniem Gortata Polacy mogliby uczyć się od Amerykanów szacunku do żołnierzy. – Wielokrotnie widziałem, jak ludzie na lotniskach zatrzymują żołnierzy, by im pogratulować, podziękować za służbę. Niestety w naszym kraju żołnierze są odbierani inaczej. (…) Ludzie nie szanują munduru i tego, przez co nasi chłopcy przechodzą na misjach, a niektórzy przecież nie wracają – tłumaczy koszykarz.
Wśród innych specjalnych gości “polskiej nocy” Gortata była popularna w USA aktorka i tancerka Izabella Miko, która tak jak Gortat pochodzi z Łodzi; na widowni zasiedli też były doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego Zbigniew Brzeziński z synem Ianem, ekspertem ds. wojskowych i wnukami. – Gortat jest dowodem, że Polacy mogą sobie dawać radę w USA i coś Ameryce dają – powiedział Brzeziński.
By dopingować Gortata do gry, na mecz przyszło ponad 800 polskich kibiców, głównie młodych. – Jest dla mnie niezwykle inspirującym sportowcem i człowiekiem. Nie wstydzi się, a wręcz przeciwnie bardzo szczyci się tym, że jest Polakiem i skąd pochodzi. Chce to pokazywać, mimo że jest w Stanach już tak długo – powiedziała 29-letnia Beata, który cztery lata temu przeprowadziła się z Tarnowa do USA.
Gortata docenił też ambasador Polski w Waszyngtonie Ryszard Schnepf, wręczając mu przed sobotnim meczem specjalne honorowe wyróżnienie Białego Orła (The White Eagle). – Marcin Gortat to nie tylko ambasador naszego kraju w najlepszej koszykarskiej lidze świata, ale również osoba, która chce i potrafi swoje osiągnięcia wykorzystywać do tego, aby prowadzić szeroką działalność społeczną na rzecz młodzieży, kultury fizycznej i weteranów oraz dobrze promować nasz kraj w USA – powiedział Schnepf.
Gortat nie ukrywał, że obecność tylu Polaków i przedstawicieli Polonii wywołała dodatkową presję i chęć wygranej. Udało się. Wizadrs pokonali tego dnia przeciwników 113:97, co były tym bardziej znaczące, że ostatnio drużyna Gortata miała serię porażek. – Zawsze gra się lepiej, kiedy ma się taką publikę; kiedy przychodzi 700-800 kibiców i wszyscy oczekują, że Marcin Gortat zagra najlepsze spotkanie. Było lekkie napięcie, ale udało się – cieszył się ze zwycięstwa.
Nie zawsze jednak kibice są tak pomocni. Gortat wyznał niedawno, że niestety wielu Polaków czy Amerykanów polskiego pochodzenia zachowuje się zbyt hałaśliwie i natrętnie. – Przychodzą na mecze i wydaje im się, że muszę być dla nich ciągle dostępny i mogą robić, co im się żywnie podoba. (…) Potrafią w czasie meczu lub rozgrzewki krzyczeć, wołać, wręcz rozkazywać, żebym podszedł i zrobił sobie z nimi zdjęcie, bo oni przyszli na mecz. Tym, którzy to przeczytają, odpowiadam: mam własne obowiązki i swoją rutynę, muszę być przygotowany do gry. Jeśli ktoś raz krzyknie i ja go zauważyłem, to nie musi potem się drzeć przez kolejne 15 minut i starać się zwrócić na siebie moją uwagę. To naprawdę wygląda źle, gdy wokół boiska siedzi 30 osób i tylko jedna, która ma na sobie koszulkę z polską flagą, ciągle się wydziera – wyznał w rozmowie jeszcze przed polską nocą.
Zastrzegł jednak, że wśród amerykańskiej Polonii ma też wielu wspaniałych kibiców, którzy
regularnie przychodzą na jego mecze. – To są wierni fani, którzy się o nic wielkiego nie upominają, tylko o to, bym zagrał dobry mecz i może do nich machnął na powitanie. Dla takich kibiców chcę polską noc organizować – mówił.
Z Waszyngtonu Inga Czerny, Polska Agencja Prasowa
icz/ kar/
