Z początkiem grudnia w Warszawie zacznie działać
Centrum Weterana Działań Poza Granicami
Państwa. Ma ono służyć pomocą i wsparciem byłym
uczestnikom misji zagranicznych Wojska Polskiego,
popularyzować wiedzę o kontyngentach oraz
pielęgnować pamięć o poległych i zmarłych.
Siedziba Centrum będzie się znajdowała przy ul.
Puławskiej, w pobliżu ul. Rakowieckiej – blisko centrum
miasta. Na potrzeby instytucji zaadaptowano dwa nieduże
budynki po dawnej Wojskowej Komendzie Uzupełnień
Warszawa-Mokotów. Obecnie trwają ostatnie prace wykończeniowe.
Uroczyste otwarcie Centrum zaplanowano na 21 grudnia, w rocznicę zamachu w Afganistanie, w
którym zginęło pięciu polskich żołnierzy, co było najtragiczniejszym zdarzeniem w historii polskiego
zaangażowania w misje zagraniczne. Samo Centrum zacznie jednak działać z początkiem miesiąca.
Pomoc, informacja i pamięć
Placówka jest przeznaczona dla weteranów, w szczególności tych, którzy odnieśli rany, ich rodzin,
a także bliskich żołnierzy i pracowników wojska poległych lub zmarłych na misjach lub wyniku ran,
które tam odnieśli. Weterani i ich rodziny będą mogli skorzystać ze wsparcia psychologa, prawnika
i doradcy zawodowego. Centrum chce też przyciągnąć ludzi spoza środowiska wojskowego, którzy
są zainteresowani polskim zaangażowaniem w misje zagraniczne. Będzie to instytucja otwarta dla
wszystkich, którzy zechcą ją odwiedzić.
Centrum będzie też miejscem upamiętnienia poległych na misjach. Tuż przy ul. Puławskiej na
odsłonięcie czeka już pomnik autorstwa prof. Macieja Aleksandrowicza oraz ściana pamięci. Na tle
orłów czterech rodzajów sił zbrojnych umieszczono na niej mosiężne tabliczki, na których wyryto
imiona, nazwiska, stopnie i daty śmierci wszystkich żołnierzy, którzy polegli lub zmarli w miejscach
wykonywania zadań poza granicami kraju, począwszy od 1955 r. i misji w Korei. Tabliczek będzie
Z początkiem grudnia w Warszawie zacznie działać
Centrum Weterana Działań Poza Granicami
Państwa. Ma ono służyć pomocą i wsparciem byłym
uczestnikom misji zagranicznych Wojska Polskiego,
popularyzować wiedzę o kontyngentach oraz
pielęgnować pamięć o poległych i zmarłych.
Siedziba Centrum będzie się znajdowała przy ul.
Puławskiej, w pobliżu ul. Rakowieckiej – blisko centrum
miasta. Na potrzeby instytucji zaadaptowano dwa nieduże
budynki po dawnej Wojskowej Komendzie Uzupełnień
Warszawa-Mokotów. Obecnie trwają ostatnie prace wykończeniowe.
Uroczyste otwarcie Centrum zaplanowano na 21 grudnia, w rocznicę zamachu w Afganistanie, w
którym zginęło pięciu polskich żołnierzy, co było najtragiczniejszym zdarzeniem w historii polskiego
zaangażowania w misje zagraniczne. Samo Centrum zacznie jednak działać z początkiem miesiąca.
Pomoc, informacja i pamięć
Placówka jest przeznaczona dla weteranów, w szczególności tych, którzy odnieśli rany, ich rodzin,
a także bliskich żołnierzy i pracowników wojska poległych lub zmarłych na misjach lub wyniku ran,
które tam odnieśli. Weterani i ich rodziny będą mogli skorzystać ze wsparcia psychologa, prawnika
i doradcy zawodowego. Centrum chce też przyciągnąć ludzi spoza środowiska wojskowego, którzy
są zainteresowani polskim zaangażowaniem w misje zagraniczne. Będzie to instytucja otwarta dla
wszystkich, którzy zechcą ją odwiedzić.
Centrum będzie też miejscem upamiętnienia poległych na misjach. Tuż przy ul. Puławskiej na
odsłonięcie czeka już pomnik autorstwa prof. Macieja Aleksandrowicza oraz ściana pamięci. Na tle
orłów czterech rodzajów sił zbrojnych umieszczono na niej mosiężne tabliczki, na których wyryto
imiona, nazwiska, stopnie i daty śmierci wszystkich żołnierzy, którzy polegli lub zmarli w miejscach
wykonywania zadań poza granicami kraju, począwszy od 1955 r. i misji w Korei. Tabliczek będzie
polscy żołnierze wybierali się w odległe zakątki globu. – To jest zasadnicze pytanie, które zadaje
nie żołnierz, ale taki zwykły zjadacz chleba. Będziemy próbowali wyjaśniać, co my jako obywatele
mamy z tego, że bierzemy udział w misjach poza granicami kraju – zapowiedział Stępień.
Podkreślił, że sam te korzyści widzi, mimo że został w 2002 r. ciężko ranny i lekarze musieli mu
amputować prawą nogę poniżej kolana. Zaznaczył, że pod wpływem misji wojsko ma obecnie
znacznie bardziej nowoczesny sprzęt, a dowódcy zdobyli doświadczenia, które wykorzystują
szkoląc kolejnych żołnierzy nie tylko do działań z daleka od kraju, ale także do jego ewentualnej
obrony w razie konfliktu.
Walka o zdrowie i sprawność
Stępień zdaje sobie sprawę, że walkę o zdrowie i sprawność będzie toczył do końca życia. Wciąż
miewa takie okresy, kiedy musi korzystać z wózka inwalidzkiego. Przyznaje, że zaakceptowanie
własnej ułomności i przyzwyczajenie się do poruszania z protezą zajęło mu trzy lata. – Przed
wypadkiem byłem dowódcą, żyłem w ciągłym ruchu, nagle okazało się, że trzeba usiąść za
biurkiem i przekonstruować swoje życie o 180 stopni – powiedział podpułkownik.
Od 2003 r. Stępień wykładał w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu. W tym
czasie przekwalifikował się na informatyka. W latach 2010-14 był sekretarzem generalnym
Stowarzyszenia Rannych. Organizował wsparcie prawne i lekarskie, w tym psychologiczne,
poszkodowanym weteranom i ich bliskim. W 2013 r. przewodniczył komitetowi organizacyjnemu
centralnych uroczystości Dnia Weterana Działań Poza Granicami Państwa oraz kampanii społecznej
“Dzień Weterana – Szacunek i Wsparcie”.
Stworzenie Centrum kosztowało ok. 14,7 mln zł. Placówka będzie zatrudniać 12 osób.
O zamiarze utworzenia Centrum Weterana po raz pierwszy poinformował szef MON Tomasz
Siemoniak, gdy przed dwoma laty odwiedził polskich żołnierzy w bazie Ghazni w Afganistanie.
100 tys. Polaków na misjach zagranicznych
Od lat 50. XX wieku w misjach zagranicznych służyło łącznie ok. 100 tys. Polaków, w
przeważającej większości żołnierzy. Status weterana – przyznawany na wniosek zainteresowanego
– ma obecnie ponad 11,5 tys. byłych i obecnych żołnierzy, a weterana poszkodowanego – ponad
540. Status weterana lub weterana poszkodowanego ma też ponad 500 funkcjonariuszy służb
podległych MSW.
Obowiązująca od 2012 r. ustawa o weteranach działań poza granicami państwa przyznaje im m.in.
dodatki do rent i emerytur, ulgi na przejazdy komunikacją dla weteranów przebywających na
rentach inwalidzkich, dopłaty do nauki oraz bezpłatną pomoc psychologiczną. Latem 2014 r.
przedstawiło założenia do nowelizacji tych przepisów, które przygotowano we współpracy z
organizacjami zrzeszającymi żołnierzy, którzy służyli na misjach. W projekcie zaproponowano m.in.
bezpłatne wyjazdy rehabilitacyjne dla ciężko rannych weteranów i darmowy udział najbliższych w
turnusach leczniczo-profilaktycznych zaraz po powrocie z misji do kraju, co ma bardzo ważne
znaczenie psychologiczno-adaptacyjne. – Tego brakuje w aktualnych przepisach a ich
wprowadzenia na pewno zmniejszy możliwość pojawienia się m.in. stresu pourazowego w czasie
pobytu po misji w kraju – uważa dyrektor Centrum Weterana.
Rafał Lesiecki, Polska Agencja Prasowa
